Wielokanałowy analizator amplitudy impulsów ( Pulse Height Analyser ) - Barbakan-1 - wybieranie linii promieniowania

Tryby pracy Wielokanałowego Analizatora Amplitudy Impulsów

Wielokanałowy analizator amplitudy impulsów ( Pulse Height Analyser ) - Barbakan-1 może pracować w trzech trybach bramkowania mierzonych impulsów analogowych :

1. bez bramkowania
2. koincydencja
3. antykoincydencja

Impulsy bramkujące najczęściej pochodzą z analizatora jednokanałowego o okienku z nastawianymi progami dolnym i górnym. Może to być np. Koperek-1

• W trybie 1 ( bez bramkowania ) wszystkie impulsy analogowe, wejściowe są mierzone i biorą udział w budowaniu widma amplitudowego.
• W trybie 2 ( koincydencja ) dany impuls analogowy dodany będzie do widma amplitudowego tylko wtedy, gdy w czasie jego trwania pojawi się impuls bramkujący.
• W trybie 3 ( antykoincydencji ) pojawienie się impulsu bramkującego wyklucza impuls analogowy z budowania widma amplitudowego.

Poniżej widzimy przykład tego samego widma gamma Co⁵⁷ mierzonego w trzech opisanych trybach

Rysunek 1 - Widmo gamma Co⁵⁷ zebrane w trybie bez bramkowania.

Rysunek 2 - Widmo gamma Co⁵⁷ zbierane w trybie koincydencji.

Rysunek 3 - Widmo gamma Co⁵⁷ zbierane w trybie antykoincydencji.

Uzyskanie dobrych rezultatów pracy, zwłaszcza w trybie antykoincydencji bardzo zależy od nastawienia prawidłowych parametrów reżimu oscyloskopowego. Chodzi o to, by czas pomiaru poszczególnych impulsów analogowych wystarczył na nadejście skorelowanych z nimi impulsów bramkujących. Jest to dokładnie wyjaśnione na stronie Praca w trybie oscyloskopowym.

Jak wybrać właściwą linię promieniowania analizatorem jednokanałowym ?

1. włączyć tryb "bez bramkowania" ( No Gating )
2. zebrać widmo z dobrze widocznym, interesującym pikiem ( Rysunek1 )
3. zaznaczyć markerami granice piku
4. ustawić w analizatorze jednokanałowym dolny próg dyskryminacji prawie na minimum, górny na maksimum
5. włączyć tryb antykoincydencji ( Anti-Coincidence )
6. wyzerować zebrane uprzednio widmo
7. uruchomić zbieranie widma - szerokie okno dyskryminatora i tryb antykoincydencji powodują, że widmo się NIE pojawia
8. przełączyć wykres na tryb ręcznego skalowania osi Y ( Diagram / Decrement Y axis ) - ułatwi to dalsze obserwacje
9. obserwując ekran powoli podwyższać dolny próg dyskryminacji, aż pojawiające się od lewej strony widmo dojdzie do lewego markera granicy piku
10. obserwując ekran powoli obniżać górny próg dyskryminacji, aż pojawiające się od prawej strony widmo dojdzie do prawego markera granicy piku

Linia jest wybrana. To, co przepuszcza analizator jednokanałowy NIE pojawia się na ekranie ( Rysunek 3 )

1. włączyć tryb koincydencji ( Coincidence )
2. wyzerować zebrane uprzednio widmo
3. przełączyć wykres na tryb automatycznego skalowania osi Y ( Diagram / Automatic Y axis )
4. włączyć zbieranie widma

Linia jest wybrana. Tylko to, co przepuszcza analizator jednokanałowy pojawia się na ekranie analizatora amplitudy Barbakan-1 ( Rysunek 2 ) i tylko te impulsy podpięte do przelicznika Mosiek wezmą udział w tworzeniu widma mossbauerowskiego.